Waarom zijn de planeten in ons zonnestelsel rond?

Wetenschap & Techniek
planeten rond

Als we vanuit de ruimte naar de aarde kijken, dan blijkt de aarde een bol te zijn en niet bijvoorbeeld een kubus. Als wij vanaf de aarde naar de sterren en planeten in de ruimte kijken, dan zien wij deze ook als ronde vormen. Waarom zijn planeten in ons zonnestelsel rond? Willem Wever zocht het uit!

Materie en massa

Alle planeten bestaan uit een bepaalde materie. Daardat iedere planeet ergens uit bestaat, heeft ook iedere planeet een bepaald gewicht; een bepaalde massa. Alles wat massa heeft, groot of klein, heeft zwaartekracht. Zwaartekracht trekt alle materie naar elkaar toe. Het zorgt ervoor dat alles bij elkaar blijft. Als jij bijvoorbeeld op de aarde een sprong maakt, dan zweef je niet weg, maar kom je weer met beide benen op de grond. Zo kan het ook dat bladeren die van de bomen vallen, neerdalen op het aardoppervlak.

Bolvormig

Materie wil dus zo dicht mogelijk bij elkaar zitten en dat lukt alleen wanneer het oppervlak zo klein mogelijk is. De vorm met het kleinst mogelijke oppervlak is een bol. Kleiner dan een bol bestaat niet. Probeer maar eens een bonk klei met je handen zo klein mogelijk te maken, dan krijg je vanzelf een bol.

Zwaartekracht

Bij planeten en sterren is de zwaartekracht de overheersende kracht en daarom zijn planeten en sterren bolvormig. Daardoor zijn er dus geen planeten en sterren in de vorm van een dobbelsteen of een andere vorm.

Afgeplat

Planeten en sterren die heel snel om hun eigen as draaien, zijn soms een beetje afgeplat aan de polen. Door de draaiing van de aarde is ook de aarde een beetje platter aan de polen. De zon draait heel langzaam om haar as: daarom is de zon bijna een perfecte ronde bol.

Kleine hemellichamen

Kleine hemellichamen zijn vaak niet rond, maar hebben een onregelmatige vorm. Tussen Mars en Jupiter zweven een heleboel rotsblokken die niet rond zijn, maar meer de vorm hebben van een aardappel. Dat komt, doordat kleine hemmellichamen meestal ook een kleine massa hebben. Hoe kleiner de massa, hoe midner zwaartekracht. De zwaartekracht is dan niet sterk genoeg om er een bol van te maken, waardoor ze ook andere vormen kunnen aannemen.

Bron: Sonnenborgh - Museum & Sterrenwacht