Hoe haal je energie uit eten?

Je hebt overal energie voor nodig. Om te spelen, om te sporten, om boomhutten te bouwen. Zelfs voor het kijken van kattenfilmpjes heb je energie nodig. En die energie haal je allemaal uit eten. Diederik Jekel zocht uit hoe dat werkt.

Kcal

Als je achterop een verpakking van je favoriete koekje, snoepje of chips kijkt, staat daar altijd hoeveel energie er in het eten zit. Er staat dan bijvoorbeeld 640 kcal. Kcal staat voor kilocalorie. Een calorie is een hoeveelheid energie. Dat klinkt ingewikkeld, maar is eigenlijk heel erg logisch.

Water verwarmen

Als ergens heel veel energie in zit, bijvoorbeeld in een pinda, blijft hij lang branden wanneer je hem aansteekt. De energie uit de pinda komt dan vrij. Hoe meer energie er in eten zit, hoe meer en langer er vuur vanaf kan komen. Op die manier kan eten met veel energie ook meer water opwarmen. En dat is een calorie: de energie die nodig is om één gram water met één graad te verwarmen.

Als je bijvoorbeeld iets eet met 10 calorieën, dan kun je 10  gram water met één graad veranderen. Als je 20 calorieën eet, kun je 10 gram water met twee graden opwarmen. Dus door te kijken hoeveel warmer water wordt van een pinda, kun je bepalen hoeveel calorieën de pinda heeft.

Nog meer energie

Als je wil weten hoeveel energie er in je eten zit, kun je kijken aan de achterkant van de verpakking. Hier staat een voedingstabel waarop dat staat. Daarin staat naast de energie ook de hoeveelheid voedingsstoffen zoals vetten, koolhydraten en eiwitten. En daar krijg je ook energie van. Van vetten krijg je bijvoorbeeld per gram 9 calorieën aan energie, en per gram koolhydraten en eiwitten krijg je 4 calorieën energie.

Aankomen en afvallen

Het gaat erom hoeveel energie je binnen krijgt. Je kunt het vergelijken met een wasbak. Als je de kraan aanzet, dan stijgt het water in de wasbak, omdat het sneller vult dan wegstroomt. Zo werkt het ook met eten: als je meer energie binnenkrijgt dan er weggaat door bijvoorbeeld te sporten, dan word je dikker. En als je minder energie binnenkrijgt dan je verliest, dan val je af.

Persoonlijk

Per persoon verschilt het hoeveel energie je moet eten om aan te komen of af te vallen. Misschien zit je in een groeispurt, of sport je veel meer dan anderen. Probeer je hoeveelheid eten daarop aan te passen en houd je gewicht in de gaten. En eet natuurlijk niet alleen maar patat, maar pak ook af en toe een appel voor de vitamines!