Kunnen schildpadden zonder hun schild leven?

Het is je vast wel eens opgevallen dat schildpadden langzaam zijn en dat ze tegelijkertijd een enorm schild op hun rug hebben. Je zou denken dat het veel makkelijker is om dat schild af en toe eens uit te trekken. Maar kan dat eigenlijk zomaar?

Vergroeid
Nee, schildpadden kunnen niet leven zonder hun schild. Dat komt doordat het schild vergroeid is met de ribben op de rug van het dier. Als je het schild van de schildpad zou verwijderen, dan sterft het. Het beeld van een schildpad zonder schild dat je soms in tekenfilms ziet, klopt dus niet.

Hoornschild
De vlakjes die wij aan de buitenkant van het schild zien, worden de hoornschilden genoemd. Dit zijn de vlakjes op het schild die zijn kenmerkende kleur en patroon geven. Deze hoornschilden bestaan uit keratine. Keratine is een harde, hoornachtige stof, dat bij mensen bijvoorbeeld in de nagels en het haar zit. Daaronder zit een vleesachtige laag die de basis vormt van het schild en voor de aanmaak van de keratine zorgt.

Lees ook: Hebben schildpadden oren en zo ja, waar?

Bescherming
De schildpad is een heel oud dier en bestaat al 200 miljoen jaar. Je zou kunnen zeggen dat het een soort dinosaurus is. In de tijd van de dinosauriërs leefden hele grote, vliegende roofdieren. Zij vlogen over de zee en aten onder andere schildpadden. Het schild werkte in ondiep water daarom als camouflage, omdat het vanuit de lucht lijkt op een rotsblok of een stuk koraal. Het schild van de schildpad is in onze tijd vooral een pantser tegen aanvallen van bijvoorbeeld haaien.

3D-printer
Ondanks dat het schild veel bescherming biedt, komt het soms toch voor dat het beschadigd raakt. Een schildpad in Brazilië raakte vorig jaar een groot deel van zijn schild kwijt door een bosbrand. Het diertje werd gevonden en naar een dierenarts gebracht. Samen met collega’s heeft de arts met behulp van een 3D-printer een nieuw schild voor de schildpad gemaakt.

Weet jij ook…

Waarom schildpadden hun eieren in het zand begraven?

Waarom schildpadden zo langzaam lopen?

Bron: Marjolijn Christianen, maritiem ecoloog Rijksuniversiteit Groningen