Kunnen planten het koud hebben?
Veel planten hebben zich aangepast aan de plek waar ze groeien. Denk maar eens aan een cactus in de woestijn of tropische planten in de warme, vochtige jungle. Planten kunnen bevriezen en het ook koud hebben. Planten bevatten, net als mensen, water dat kan bevriezen en de plant of boom zelf ook. Dat betekent dat planten het koud kunnen krijgen in de winter, maar ze kunnen natuurlijk geen jas aantrekken. Daarom hebben sommigen planten en bomen manieren ontwikkeld om de kou te overleven, bijvoorbeeld door het laten vallen van bladeren.
Wortelharen
Een boom drinkt water via zijn wortels. Dit doet een boom met de zogenaamde wortelharen. Het water wordt onder andere opgeslagen in zijn bladeren. Vanuit de bladeren verdampt het water. Door de kou hebben bomen in de winter meer moeite met het opnemen van water. Soms is de grond ook bevroren, wat het extra moeilijk maakt.
Herfstbladeren
Omdat er via de wortels geen water bij komt en het water wel verdampt bij de bladeren, kan een boom uitdrogen. Daarom sluit de boom de bladeren als het ware af. Het zorgt er voor dat er geen water meer naar de bladeren kan stromen. De bladeren drogen daardoor uit en vallen van de takken af. Op die manier raakt de boom geen water meer kwijt via de bladeren en droogt hij niet uit in de winter.
Lees ook:
Bollen
Een andere manier om de koude winter te overleven is door een ondergrondse bol te hebben. Bloemen als tulpen en krokussen hebben een bloembol, maar ook uien en knoflook hebben een bol onder de grond. Boven de grond sterven bladeren en bloemen af, omdat deze net als de bladeren van de bomen veel water laten verdampen of zelfs bevriezen. In de bol zitten het reservevoedsel, de stengel en zelfs de nieuwe bladeren en bloem al verstopt. Ze wachten daar op de warmte van de zon.
Dennen en sparren
Hoe zit het dan met dennen en sparren? Die blijven namelijk het hele jaar door groen. Dat komt omdat deze bomen naalden hebben. Deze werken anders dan bladeren. Om de verdamping tegen te gaan, hebben naalden een waslaagje over zich heen. Daarnaast vermengen deze bomen het water dat ze opnemen met suikers, waardoor het water dik en stroperig wordt. Dat zorgt ervoor dat het minder snel bevriest. Het suiker werkt als antivries.
Bron: Reinout Havinga, De Hortus Amsterdam
