Waarom zijn jongens vaker kleurenblind dan meisjes?

Het menselijk lichaam
Close-up van een groen oog

Iemand die kleurenblind is heeft moeite met het onderscheiden van bepaalde kleuren. Kleurenblindheid komt vaker voor bij jongens dan bij meisjes, omdat kleurenblindheid wordt veroorzaakt door een afwijking in het X-chromosoom. Mannen hebben er hier maar één van (XY). Vrouwen hebben er twee (XX). De kans is bij vrouwen zoveel kleiner, omdat voor kleurenblindheid beide chromosomen (XX) de afwijking moeten hebben.

Wat is kleurenblindheid?

In het netvlies van je oog zitten kegeltjes en staafjes. De staafjes reageren op licht en donker terwijl de kegeltjes reageren op kleur. Er zitten drie soorten kegeltjes in je netvlies. Een reageert op blauw licht, een reageert op rood licht en de laatste reageert op groen licht. Wanneer er iets mis is met deze kegeltjes word je kleurenblind. De soort kleurenblindheid die je hebt is afhankelijk van het soort kegeltje dat niet meer werkt. Zo kun je bijvoorbeeld moeite hebben om het verschil tussen groen en rood te zien. Of juist het verschil tussen geel en blauw.

Aangeboren

De meest voorkomende soort kleurenblindheid is rood-groen. Ongeveer 1 op de 12 mannen heeft hier last van. Vrouwen hebben hier veel minder last van. Slechts 1 op de 250 is rood-groen kleurenblind. Dit komt omdat kleurenblindheid wordt veroorzaakt door een afwijking in het X-chromosoom. Mannen hebben er hier maar één van (XY) en vrouwen hebben twee X-chromosomen (XX). Kleurenblindheid bij mannen wordt veroorzaakt als beide X-chromosomen een afwijking hebben. De kans is bij vrouwen is dus kleiner omdat zij maar 1 X-chromosoom hebben.   

Helemaal geen kleur

Als iemand helemaal geen kleur kan zien (dus in zwart/wit/grijs) wordt dat achromatopsie genoemd. Dit komt bij héél weinig mensen voor. Slechts 0.0033% heeft hier last van. Dit kan komen doordat er helemaal geen kegeltjes in het netvlies zitten, maar ook door bijvoorbeeld een hersenbeschadiging. Dit komt bij zowel mannen als vrouwen evenveel voor ongeveer.