Hoe wordt een gaatje in je kies gevuld?
Heerlijk hè, al die snoepjes? Je moet alleen wel zorgen dat je na het eten van snoepjes je tanden goed poetst, want anders kun je gaatjes in je tanden krijgen. Een gaatje in je tand of kies voelt nooit fijn, maar gelukkig kan de tandarts daar iets aan doen!
Twee lagen
De kiezen bestaan uit twee lagen aan de buitenkant (het glazuur en het tandbeen) met daarbinnen de holte. In deze holte zitten zenuwtjes en bloedvaatjes. De zenuwtjes zorgen ervoor dat je voelt wat er met je kies gebeurt. Als je een gaatje hebt, dan kun je pijn voelen omdat de zenuwen in de holtes dat doorgeven aan de hersenen.
Suikers
In snoep zitten vaak een heleboel suikers. Deze suikers maken de snoepjes zoet, maar zijn vaak de grootste oorzaak van gaatjes. Dat komt omdat suikers in je mond veranderen in zuren. Zuur lost het glazuur op en zo ontstaat er een gaatje: je kies wordt ziek (tandbederf). Als je niets aan dat gaatje laat doen wordt het gaatje steeds dieper. Hoe dichter het gaatje bij de holte komt, hoe pijnlijker het gaatje wordt. Het is - zeker als je een gaatje hebt - dus verstandig om zo snel mogelijk een bezoekje aan de tandarts te brengen.
Tandbederf
De tandarts zorgt ervoor dat het tandbederf wordt weggehaald en de kies wordt schoongemaakt met een klein boortje. Dit boortje draait heel snel en kan daarom erg warm worden. Gelukkig spuit er daarom ook water uit het boortje. Zo wordt het niet zo warm!
Gaatje
Als het tandbederf is weggehaald, vult de tandarts het gaatje dat is overgebleven. Dat kan hij doen op twee manieren:
Tandenklei
Met glasionomeercement. Dit is een soort tandenklei. De tandarts kan glasionomeercement maken door een poeder te mixen tot een speciale pasta in een speciale machine. Met een klein vultuutje (een heel klein spuitzakje) zorgt de tandarts ervoor dat het gaatje in je kies met deze pasta wordt gevuld. Als de pasta in je kies zit kneedt de tandarts je kies in de goede vorm zodat het niet gek voelt met kauwen. Als laatste moet de tandarts ervoor zorgen dat de vulling hard wordt. Daarom mag je na het vullen van je kies vaak een paar uur niets eten, of wordt de vulling hard gemaakt met een speciale, blauwe lamp.
Witte vulling
Met composietvulling. Composietvulling is een witte vulling. Om een kies te vullen met composietvulling wordt er zure tandengelei op de kies gesmeerd. Deze gelei zorgt ervoor dat er hele kleine putjes ontstaan in het glazuur. In die putjes wordt lijm gesmeerd en daaraan wordt de composietvulling geplakt. Bij deze vulling moet de tandarts goed oppassen dat de vulling niet aan een andere kies vast plakt. Daarom doet de tandarts een ringetje om de kies heen voor hij de kies gaat vullen. Dit ringetje haalt hij er weer af zodra de kies gevuld is. Daarna wordt de vullling hard gemaakt met een speciale, blauwe lamp. Zo kun je gelijk na het vullen weer eten (maar geen snoepje natuurlijk!)
Poetsen!
Jij wilt natuurlijk niets met boortjes, tandenklei en composietvulling te maken hebben, dus zorg ervoor dat je je tanden goed schoon houdt! Zo kun je best wat snoepjes blijven eten zonder dat je een slecht gebit krijgt.
Bron: Khee Hian Phoa, tandarts