Waarom is ijs glad?
In Nederland kan het in de winter af en toe nog weleens glad zijn, maar hoe dan?! Belangrijk: ijs bestaat uit moleculen. Moleculen kunnen bewegen en trillen. De moleculen in de bovenste laag van ijs trillen zo hard, dat het lijkt alsof ze vloeibaar zijn. Het ijs voelt hierdoor glad aan.
Hoge druk
Vroeger dachten de mensen dat ijs glad is, omdat het bij hoge druk eerder smelt dan normaal. Dat zit zo: een schaatser drukt met zijn gewicht op het ijs. Hierdoor wordt het tussen de schaats en het ijs warmer. Het ijs smelt dan een beetje. Er komt een dun laagje water tussen het ijs en de schaats. Het ijs voelt door dat extra laagje water glad aan, dachten de mensen. Inmiddels weten we dat dit niet klopt.
Moleculen
IJs bestaat net als alles uit piepkleine, onzichtbare deeltjes. Dat zijn moleculen. Moleculen kunnen trillen. De moleculen in de bovenste laag van ijs trillen zo hard, dat het lijkt alsof ze vloeibaar zijn. De schaats van de schaatser glijdt makkelijk door dit 'vloeibare' laagje heen. Het ijs voelt hierdoor glad aan. Het ijs onder dit laagje is wel stevig, zo zakt de schaatser niet door het ijs. Hoe kouder het wordt, hoe minder goed moleculen kunnen trillen. Bij 180 graden onder nul gaat het daarom mis: dan bewegen de moleculen zo langzaam dat het ijs plakkerig wordt. Maar ja, wie wil er nou bij die temperatuur schaatsen of sleeën?
