Hoe werkt een achtbaan?

Wetenschap & Techniek
achtbaan

Whaaaaaaaaaaa!!! Een achtbaan is heel spannend, vooral als je keihard naar beneden zoeft. Maar hoe werkt een achtbaan eigenlijk? Willem Wever zoekt het voor je uit.

Niet ontsporen

Achtbanen zijn gemaakt van staal en kunnen allerlei verschillende bewegingen maken. Máár een trein van een achtbaan mag natuurlijk niet ontsporen! Daarom ga je in een achtbaan alleen naar voren of naar achteren, en níet van links naar rechts. De trein moet het spoor áltijd blijven volgen.

Onderdelen

Een achtbaantrein bestaat uit verschillende onderdelen. Aan elkaar geschakelde, zeer stevige, onderstellen en zogenaamde ‘coaches’. Coaches zijn ‘bakken’ waar de mensen in plaats nemen; meestal vier mensen per coach: in twee rijen van twee.

Draaipunten

Omdat de trein zich door bochten, loopings en allerlei andere elementen moet manoeuvreren, moet de trein uitgerust worden met verschillende draaipunten. Verticale draaipunten voor bochten naar links en rechts. Horizontale draaipunten voor heuvels (omhoog en naar beneden) en draaipunten in de lengte van de trein, om ‘gebankte’ bochten te kunnen maken.

Storten

Om de trein een bepaalde hoeveelheid zwaarte-energie te geven wordt deze door een ‘lifthill’ omhoog getrokken. Eenmaal boven ontkoppelt de trein van de ketting van de lifthill en stort vervolgens naar beneden (de zwaarte-energie wordt dan omgezet naar kinetische energie). Er zijn ook achtbanen waarbij de achtbaantrein wordt gelanceerd. Daar wordt dan geen gebruik gemaakt van een lifthill. Lanceren kan op verschillende manieren: door middel van magneten, door middel van luchtdruk en door middel van een vliegwiel.

Vliegwiel

De oudste methode om achtbaantreinen af te vuren is door middel van een vliegwiel. Een kabel die op een rol vast zit, is vastgegrepen op het treintje (met een grijpmechanisme). Er is ook een vliegwiel, wat continue staat te draaien. Als nu de as van het vliegwiel op de as van de rol wordt gezet, komt ook de rol in beweging. De rol draait, dus wordt de kabel aangetrokken en opgewikkeld. Zo komt de trein in beweging.

Magneten

Bij magneten werkt het als volgt. De lanceerbaan bestaat uit tientallen magneten en de trein heeft een ijzeren kop. Doordat de magneten van polen steeds wisselen (in een ritme), krijgt de trein steeds meer snelheid en wordt afgevuurd.

Luchtdruk

Ook zijn er sinds kort achtbanen die door middel van luchtdruk worden afgeschoten. Er is een grote tank, met aan de ene kant een lage luchtdruk en aan de andere kant een hoge luchtdruk. Door aan de kant van de hoge druk lucht toe te voeren onder hoge druk, verplaatst de cilinder die tussen het hoge- en het lagedruk gedeelte zit zich in de richting van de lage druk.

Kabel

De cilinder zit ook vast aan een kabel, die op zijn beurt weer bevestigd is aan de trein. Als de cilinder dus naar links verschuift verschuift de kabel mee. Omdat de cilinder aan die kabel zit, die vastgekoppeld is aan de trein, komt de trein in beweging en wordt afgeschoten. Om de achtbaantrein na een ritje weer tot stilstand te brengen moeten er remmen op het einde van de baan worden bevestigd. Het remmen kan ook weer op verschillende manieren gebeuren.

Remblokken

De meest gebruikte manier is te remmen op luchtdruk. Er bevinden zich remblokken in de baan en remvinnen onder de trein. De remblokken werken op luchtdruk. Als er geen lucht wordt toegevoerd staan de remblokken (de remmen dus) dicht. Dit is gedaan, omdat er een kans bestaat dat de stroom uitvalt en het hele besturingssysteem van de achtbaan uitvalt. Dat kan natuurlijk gebeuren terwijl er nog een treintje in de baan zit.

Veilig

Omdat de remmen op het einde van de baan dicht staan, remt het treintje en komt veilig tot stilstand. Zo gebeuren er geen ongelukken. Als het treintje weer verder moet rijden, wordt de luchtdruk opgevoerd en springen de remmen open. Voor het remmen van de achtbaantrein worden er steeds vaker magneten gebruikt. De remblokken zijn dan vervangen door permanente magneten, die – als de trein stil staat – weer uit elkaar kunnen worden geschoven, zodat de trein weer verder rolt.

Voor meer informatie kun je kijken op: www.coasterpark.nl