Hoe komt het dat een kat goed kan zien in het donker?
Het is best moeilijk om aan te tonen wat een kat kan zien en in welke kleur. Je ziet immers ook nooit katten en honden met een bril, want ze kunnen je niet vertellen, dat ze niet goed kunnen zien.
Andere zintuigen
Verder maken ze veel gebruik van hun andere zintuigen zoals hun oren (katten horen veel hogere tonen dan mensen), hun reuk en tast (snor)haren. Het kan zelfs even duren voordat je door hebt dat een kat blind is. Zien wordt in de natuur vooral gebruikt om voedsel te zoeken. Katten kunnen beter zien in de schemering, dan wij, maar ze zien ook niets als het volstrekt donker is. Dat komt door de vorm van de pupil, het Tapetum lucidum en de hoeveelheid staafjes in het netvlies.
Licht
Om te kunnen zien heb je licht nodig, dat de ogen binnenkomt via de pupil. De grootte van de pupilopening bepaalt hoeveel licht er naar binnen kan. Als er veel licht is, worden de pupillen heel klein (bij de kat spleetjes), als er weinig licht is worden de pupillen erg groot en rond. Dat licht gaat naar het netvlies dat achter in het oog aanwezig is. Uiteindelijk komt maar ongeveer 10% van het licht uit de pupil op het netvlies terecht.
Lees ook:
Spiegellaag
Katten hebben achter hun netvlies een soort spiegellaag, waardoor het licht dat door het netvlies heen is gegaan, weer teruggekaatst wordt naar het netvlies. Zo wordt er uiteindelijk een groter deel van het invallende licht gebruikt door het netvlies. Het is wel noodzakelijk dat er licht het oog binnenkomt. In het pikkedonker kan een kat ook niet zien. Het spiegellaagje, het Tapetum Lucidum, gaat schitteren als er licht opvalt in het donker.
Verschil tussen katten- en mensenogen
Mensen hebben geen extra spiegellaagje en hebben dus meer licht nodig om iets te zien. In het netvlies zitten lichtgevoelige cellen die licht omzetten in signalen die naar de rest van de hersenen vervoerd worden. Er zijn twee soorten lichtgevoelige cellen; de staafjes en de kegeltjes. Met kegeltjes kun je gekleurd licht waarnemen en met staafjes zwart/wit en grijs.
Bij katten bestaat het netvlies uit veel meer staafjes dan bij mensen. Staafjes werken vooral bij schemering en in het donker. Doordat er zoveel staafjes in het netvlies zijn, is er minder ruimte voor kegeltjes. Dat betekent dan ook dat katten waarschijnlijk minder kleuren kunnen zien. Na onderzoek van de kegeltjes die ze wel hebben, gaan we ervan uit dat ze grijs, blauw geel, maar in het bijzonder rood kunnen waarnemen.
Deze vraag is beantwoord door Claudia Wolschrijn, faculteit Diergeneeskunde Utrecht
